Fıstıq əzməsi nədir?
Fıstıqların qovrulması və üyüdülməsi ilə hazırlanmış olan fıstıq əzməsi 90 faiz fıstıqdan ibarətdir. Qalan 10 faiz isə üyüdülmə mərhələsində əlavə edilən bitki yağı, duz və şəkər kimi dadlandırıcılardan ibarətdir. Tərkibində 90 faiz fıstıq olan məhsullar adətən təbii fıstıq yağıdır. Onların qablaşdırılmasına baxdığınız zaman səthdə yağ yığıldığını görəcəksiniz. Çünki üyüdülmə mərhələsində yağlar buraxılır. Bu yağlar otaq temperaturunda da maye olur və bankanın yuxarı hissəsində toplanır. Yalnız istehlak etməzdən əvvəl onu bir neçə dəfə qarışdırın. Əgər belə bir mənzərə ilə qarşılaşmasanız, istehlakı asanlaşdırmaq üçün məhsula palma yağı və ya soya yağı əlavə edilmiş ola bilər.
Fıstıq əzməsinin faydaları
Fıstıq əzməsinin ən böyük faydası onun balanslaşdırılmış miqdarda protein, karbohidrat və lif olmasıdır. Bu qida özü ilə çoxlu minerallar da gətirir. Fıstıq əzməsinin faydaları haqqında müxtəlif məlumatları aşağıdakı kimi sıralamaq olar:
Bir porsiya fıstıq əzməsi gündəlik lif ehtiyacınızın 7 faizini ödəyə bilər. Yüksək lif tərkibi həzm sisteminizi daha sağlam saxlamağa kömək edir;
Bu qida lif, zülal və karbohidrat balansına görə sağlam karbohidratlar qrupuna daxildir. Tərkibində olan karbohidratlar nəzarət edilən hissədə istehlak edildikdə, özünüzü daha enerjili hiss etməyə kömək edəcək;
Fıstıq yağı həmçinin orqanizmə maqnezium, kalium və sink kimi mineralları mənimsəməyə kömək edir. Bundan əlavə, bu qida B6 vitamini ilə də zəngindir;
Arıqlamağa töhfə: Bəzi tədqiqatlar göstərir ki, fıstıq çəki saxlamağa və hətta arıqlamağa kömək edir. Bunun tərkibindəki protein, yağ və lifin toxluq hissini artırması ilə əlaqədar olduğu düşünülür. 2018-ci ildə 10 fərqli ölkədə 300.000-dən çox insan üzərində aparılan bir araşdırma göstərdi ki, fıstıq istehlak edənlərin piylənmə riski azalıb.
Ürəyin gücləndirilməsini dəstəkləyir: Fıstıq yağı mono və poli doymamış yağ turşuları, maqnezium və E vitamini də daxil olmaqla ürəyi gücləndirən bir çox qida ehtiva edir. Doymamış yağlar ürək sağlamlığına zeytun yağı kimi eyni təsir göstərir;
Qan şəkərinə nəzarəti dəstəkləyir: Yağ, zülal, lif və əlavə şəkər ehtiva edən nisbətən az karbohidratlı bir qida olan fıstıq əzməsi tərkibindəki sağlam yağlar sayəsində qan şəkərini idarə etməyə kömək edə bilər.
Fıstıq əzməsində neçə kalori var?
1 xörək qaşığı fıstıq əzməsi təxminən 95 kaloridir. Bəzi tədqiqatlar göstərir ki, fıstıq yağı və fıstıq yemək toxluğu artıraraq iştahı yatıra bilər. Tərkibindəki yüksək zülal da iştahı azaltmağa və arıqlama zamanı əzələ kütləsini qorumağa kömək edə bilər. Ancaq yüksək kalorili bir qida olduğundan onu çox istehlak etməməlisiniz. Bir çox fayda təmin edən və qida dəyəri yüksək olan bir qida olsa da, ölçüdə istehlak edilmədikdə çəki artımına səbəb ola bilər. Ölçülü istehlak edildikdə enerji verir və toxluq hissini yaşadaraq arıqlamanıza kömək edə bilər.
Əgər məşq səviyyəniz sıxdırsa və gündə 3000-4000 kalori istehlak etməlisinizsə, 4 qaşıq fıstıq əzməsi yeməyin heç bir zərəri olmaz.
Fıstıq əzməsinin zərərləri
Tərkibindəki yüksək kalorili və yağlı olması səbəbiylə həddindən artıq istehlak edildikdə çəki artımına səbəb ola bilən fıstıq yağı piylənmə riskini artıra bilər. Fıstıq əzməsinin bəzi ticarət markalarında əlavə şəkər və yüksək miqdarda duz ola bilər. Duz və şəkər sağlamlıq problemlərinə səbəb ola bilər. Fıstıq yağı da fıstığa allergiyası olan insanlar üçün potensial bir təhlükədir. Allergiya ciddi reaksiyalara səbəb ola bilər və sağlamlığınıza ziyan vura bilər.
Fıstıq yağı əzələ inkişafına necə təsir edir?
Sıx protein tərkibi sayəsində fıstıq yağı əzələ quruluşunu dəstəkləyir. Bu səbəbdən bir çox fitnes həvəskarı bu yeməyi öz qidalanma proqramına daxil edir. Fıstıq əzməsinin əzələ qurmaq üçün faydaları aşağıdakılardır:
Bu qidanın tərkibindəki protein əzələ toxumasının qurulmasına və bərpasına kömək edir. İdmançılar üçün 1 xörək qaşığı yemək kifayət etməsə də, kəsmik və protein tozu kimi əlavələrlə yaxşı əzələ inkişaf etdirici qida ola bilər;
Fıstıq yağında olan maqnezium əzələləri rahatlamağa kömək edir. Bu şəkildə yemək idmançıların əzələ inkişaf etdirmə məqsədlərinə dəstək ola bilər;
Fıstıqda olan sink əzələ zülalının sintezinə kömək edən bir mineraldır.
Məşqdən əvvəl fıstıq yağı istehlak etmək yaxşı seçim olmaya bilər. Fıstıq yüksək yağ tərkibinə malik olduğundan həzmi yavaş olur. Bu, məşqlər zamanı özünüzü daha yavaş hiss etməyə səbəb ola bilər. Ancaq məşqdən sonra fıstıq əzməsindən istifadə etsəniz, həm toxluq hiss edəcəksiniz, həm də bədəninizə yanacaq dolduracaqsınız.