İlikli sümük suyu nədir?
İlikli sümük suyu son dövrlərdə populyarlığı ilə sağlam qidalanma proqramlarında mühüm yer tutur. İmmunitet sistemindən sümüklərə, dəri sağlamlığından bədənin bir çox hissəsinə qədər bir çox sahədə müsbət təsir göstərən ilik sümük suyu tərkibindəki zəngin qidalar sayəsində sağlam həyat tərzi üçün praktik və faydalı bir qida dəstəyidir. İlik sümük suyunun ən əsas faydası sümükləri gücləndirməsi və oynaq sərtliyinə yaxşı gəlməsidir.
Sümük suyunun tərkibi nədir?
Heyvan sümükləri kalsium, maqnezium və digər vitamin və minerallarla çox zəngindir. İlik A və B vitaminləri, sink, dəmir, kalsium və selenium kimi minerallarla təmin edir. Qaynama prosesi zamanı sümüklərdəki kollagen jelatin adlı başqa bir proteinə çevrilir. Jelatin kollagenin parçalanmış formasıdır, həzm sistemimizdə istifadə olunan və oynaq sağlamlığını dəstəkləyən vacib bir proteindir. Bundan əlavə, sümük suyu amin turşuları ilə zəngindir. Sümük suyu 6-12 saat qaynadılmalıdır. Bu dövrdə sümüklər və birləşdirici toxumalar yumşalır və qida dəyərini suya buraxırlar.
Sümük bulyonunun hər gün istehlak edildiyi zaman zərərləri ola bilər. Sümük suyu faydalı qidadır, ancaq həddindən artıq istehlak ürək-damar və xolesterol xəstəliklərinə səbəb ola bilər. Ət məhsulları kimi həftədə 2-3 gün istehlak edə bilərsiniz.
Bir stəkan sümük suyunun qida dəyəri aşağıdakılardır:
50 kalori
9 qram protein
280 mq kalium
450 mq natrium
5 qram karbohidratlar
Sümük suyunun faydaları
Sümükləri və oynaqları gücləndirir
Sümük suyu zəngin kollagen mənbəyidir. Sümüklərdə, tendonlarda və bağlarda olan əsas proteindir. Sümük suyu bişirildikdə, sümük və birləşdirici toxumalarda olan kollagen jelatin adlı başqa bir proteinə çevrilir. Jelatin oynaq sağlamlığını dəstəkləyən vacib amin turşularını ehtiva edir. Sümük suyundan müntəzəm istifadə sümükləri gücləndirməyə kömək edir və qocaldıqca oynaqların sağlamlığını dəstəkləyir. Sümük suyu tərkibində olan qlükozamin və kollagenlə birgə qığırdaqların möhkəmlənməsinə də kömək edir. Bu, yaşla artan sümük zəifləməsi və kövrəklik riskini azalda bilər.
Həzm sistemini və bağırsaq sağlamlığını dəstəkləyir
Sümük suyunda bol olan jelatin həzm sisteminə də xeyir verir. Jelatin bağırsaqlarda hərəkəti tənzimləyir və bağırsaq divarının funksiyasını qorumağa kömək edən amin turşularını ehtiva edir. Bu, həzm sisteminin düzgün işləməsinə kömək edir və bağırsaqları gücləndirir.
İmmunitet sistemini gücləndirir
İncə bağırsaq təkcə, qida maddələrinin udulması üçün ilk müdafiə xətti deyil, həm də immunitet sistemimizdir. Bağırsaq maneəsi zədələndikdə və ya sızdıqda, immunitet funksiyası pozula bilər. Sümük suyunda olan amin turşuları bağırsaq baryerini qoruyur və immunitet sistemini gücləndirir. Beləliklə, orqanizmin xəstəliklərə qarşı daha güclü müdafiəyə malik olmasını təmin edir.
Kollageni artırır
Kollagen sümüklərimizin və əzələlərimizin əsas komponentlərindən biridir. Kollagenlə zəngin sümük suyu amin turşularını asanlıqla mənimsəyərək əzələ, toxuma və sümük əmələ gəlməsinə kömək edir. Bundan əlavə, sümük suyunda olan kalsium, kalium, natrium və maqnezium kimi elektrolitlər sinir və əzələ funksiyalarını tənzimləyərək krampların qarşısını alır.
Kollagen stressi azaltmağa, zehni aydınlığı artırmağa və yuxunu tənzimləməyə kömək edən qlisin adlı bir amin turşusunu ehtiva edir. Bundan əlavə, kollagen dəri sağlamlığı üçün də vacibdir. Dərinin elastikliyini artırır və qırışları azalda bilir. Kollagen yaşlanma əlamətlərinə qarşı dəriyə müsbət təsir göstərə bilən təbii bir dəstək olaraq tanınır.
Körpələr üçün sümük suyunun əhəmiyyəti
Sümük suyu körpələrin fiziki inkişaf prosesinə töhfə verən təbii qida mənbəyidir. Yetkinlərdən daha həssas həzm sisteminə sahib olduqları üçün əvvəlcə onları az miqdarda qidalandırmaq lazımdır. Bu şəkildə mənfi reaksiyaların olub olmadığı yoxlanıla bilər. Əlavə qidaya keçid dövrü olan altıncı aydan başlayaraq həkim icazəsi ilə sümük suyu verilə bilər. Tərkibindəki kollagen, kalsium, fosfor və maqnezium kimi minerallar sümük sağlamlığını dəstəkləyir. Həmçinin, immuniteti gücləndirdiyi üçün xəstələnmə riskini də azaldır. Buna görə də qidalanma proqramına sümük suyu əlavə etmək və orta miqdarda qidalandırmaq körpənin inkişafını dəstəkləyir.
