Üzgüçülük bütün bədəni məşq etdirir və əzələləri möhkəmlədirir. Ürək-damar sağlamlığını dəstəkləyir, ürək və ağciyər tutumunu yaxşılaşdırır, qan təzyiqi və xolesterinin səviyyəsini tənzimləyir, çəkiyə nəzarət etməyə kömək edir və maddələr mübadiləsini sürətləndirir.
Suyun sakitlik verdiyi və insanların əhval-ruhiyyəsinə təsir etdiyi, insanların ruhuna şəfaverici qüvvə olduğu düşünülür. Üzgüçülüyün psixoloji faydaları danılmazdır.
Üzgüçülüyün uşaqlara faydaları
Üzgüçülüyün ana bətninən başlayaraq uşaqlar üçün bir çox faydası var. Uşaqların hər gün ən azı 1 saat ürək-damar (aerobik) idmanı etməsi tövsiyə olunur. Ananın hamiləlik dövründə üzməsi körpənin beyin inkişafı üçün vacib hesab edilir. Hamiləliyin ilk günündən son gününə qədər yüksək riskli hamiləliklər istisna olmaqla, edilə bilən bu idman növündə məşğul olan qadınlarda erkən doğuş və doğuş problemləri riskini azaldır.
Üzgüçülük həm əzələlərin inkişafına, həm də piylənməyə qarşı müsbət töhfə verir. Uşaqların hərəkət vərdişini qazanmasını asanlaşdırır, böyük bir sosiallaşma vasitəsi olduğu üçün əyləncəli bir idman növü də sayılır. Uşaqlar yenicə üzməyə başlayanda daha qorxaq davransalar da, irəlilədikcə daha cəsarətli davranaraq qorxularına qalib gələ bilərlər. Üzgüçülük vasitəsilə koordinasiya və çeviklik qazanan uşaqlar üzgüçülükdən kənarda da fiziki cəhətdən güclü olurlar.
Üzgüçülüyün riskli tərəfləri
Digər məşqlər kimi üzgüçülük də müəyyən risklər daşıyır. Xüsusilə, çiyin və bel ilə əlaqəli dayaq-hərəkət sistemi problemləri və tibbi xəstəliklər olduqda həkimə müraciət edilməlidir. Hovuzda üzgüçülük sədəf xəstəliyinə mənfi təsir göstərə və xlor səbəbiylə dəri qıcıqlanmasına səbəb ola bilər. Üzgüçülük üçün təhlükə yarada biləcək amillərdən uzaq durmaq lazımdır, bu ehtiyat tədbirlərini aşağıdakı kimi sıralamaq olar:
Əgər üzməyi bilmirsinizsə, mütləq üzgüçülük dərsləri alın;
Xilasedicilərin olduğu icazə verilən ərazidə üzmək lazımdır;
Əgər xilasedicinin nəzarəti altında çimmirsinizsə, yanınızda başqa biri ilə üzməyə çalışın;
Çöldə çimirsinizsə, günəşdən qoruyucu sürtmədən üzməyin. 10.00-16.00 arası çölə çıxmayın;
Üzgüçülük zamanı susaya bilərsiniz. Bu səbəbdən susuzluq hiss etməmişdən əvvəl su için. Alkoqol və kofeinli içkilərdən uzaq durun;
Uşaqların nəzarətsiz üzmələrinin qarşısını alın.
Üzgüçülük üsulları hansılardır?
Olimpiada və digər üzgüçülük yarışları bu dörd üzmək üsullarından istifadə etməklə keçirilir. Hər üslubun özünəməxsus texnikası var. Üzmək üsullarını aşağıdakı kimi sıralamaq olar:
Krol – ən sürətli üzgüçülük üsuludur. Krolçu növbəli şəkildə əlləri ilə suda üfüqi istiqamətdə avar çəkməklə və ayaqları ilə suya şaquli istiqamətdə elastik zərbələr vurmaqla irəliləyir. Başını yana çevirərkən (sağa və ya sola) üzgüçü başını çevirdiyi tərəfdəki əli ilə avarçəkməni bitirdiyi anda dərindən nəfəs alır və sonra üzünü suya salıb nəfəsi buraxır.
Brass – Üzmək və suda boğulanları xilas etmək üçün ən rahat üsuldur. Bu üsulun hərəkətləri qurbağanın suda üzərkən etdiyi hərəkətlərə çox bənzəyir.
Kəpənək (Butterfly) – üzgüçülüyün sürətcə ikinci yerdə olan üsuludur. Kəpənək üsulunda hər iki əllə eyni vaxtda avar çəkilir və bu zaman ayaq iki dəfə dalğavari hərəkət etdirilir.
Kürək üstə – Tərs krol kimi də tanınır. Əsas özəlliyi əvəzedilməz çiyin hərəkətlərinə əlavə olaraq, geriyə doğru üzərək tətbiq edilməsidir. Kürəyi üstə tərzi yaşlılar və kürəyində problem olan şəxslər üçün tövsiyə edilən tərzdir. Üçüncü ən sürətli üzmək formasıdır.
Üzgüçülüyün boy artımına və çəki itkisinə təsiri
Boy artımı qadınlarda 19-20, kişilərdə isə 24-25 yaşa qədər davam edir. Təbii ki, bu rəqəmlər hamı üçün eyni olmaya bilər. Böyümə mərhələsini keçmiş bir yetkin olsanız belə, vəziyyətinizdən asılı olaraq boyunuzu 1-2 sm artıra bilərsiniz. Böyümə fərdi sürət prinsipi əsasında baş verir. Hər bir fərdin böyümə sürəti bir-birindən fərqlidir.
Su insan orqanizminə təsir edən cazibə qüvvəsini, yəni təzyiqi azaldır və bu təzyiqin bədənə düşməsi təbii olaraq fəqərələrə yükü azaldır və onurğanın uzanmasına şərait yaradır. Eyni zamanda, qığırdaqların və oynaqların yükünü azaldır, onlara elastiklik qazandırmağa imkan verir və bununla da hündürlüyün artmasına kömək edir.
Üzgüçülük arıqlamaq gücünə malik olan və ciddi kalorilər sərf edən idman növüdür. 1 saat ərzində üzməklə yandırılan kalorilərin miqdarı üzgüçülük tərzinə görə dəyişir. 1 saat üzməyin orta hesabla 500 kalori yandıra biləcəyi düşünülür. Üzgüçülüyün gecə yuxuya getməyinizi asanlaşdırır və yuxu keyfiyyətinizi artırır.
Üzgüçülüyün müsbət tərəflərindən biri də bütün fəsillərdə qapalı hovuzda edilə bilən idman növü olmasıdır. Mövsümə uyğun olaraq yayda isə insanların dənizdə üzməsi mümkündür. Dəniz suyunda olan maqnezium dərinizi cavan,yumşaq və canlı göstərir. Dəniz suyunun mikrobları öldürməsi, dəri iltihabı, sızanaq və sızanaq kimi dəri problemlərinin qarşısını almaqla yanaşı, psixoloji təsirləri də var. Dənizin dinc təsiri insanın stress səviyyəsini azaldır.
