Elmi izahda proporsional arıqlama deyə bir şey yoxdur. Bədənimizin yalnız bir hissəsinin yağ itirməsi və istədiyiniz formanı alması ideyası möhtəşəm görünsə də, elmi araşdırmaların dəlilləri bu qənaəti dəstəkləmir. Bunu daha yaxşı başa düşmək üçün yağın necə saxlandığına və daha da əhəmiyyətlisi onun necə yandırıldığına baxmaq lazımdır.

İnsan bədəninin bəzi yerlərində digər hissələrə nisbətən daha çox yağ toplandığı elmi həqiqətdir. Çünki bəzi bölgələr əslində yağ yığımı üçün daha uyğundur. Bu prosedur insanın yaşından, cinsindən, genetik kodlarından və həyat tərzindən asılı olaraq dəyişir. Hormonal yağlanma kimi tanınan regional yağ, bir çox insan üçün ümumi bir problemdir. Kişilərdə və qadınlarda müxtəlif nahiyələrdə yığılan arzuolunmaz çəkidir. Qadınlarda omba nahiyəsi və ətrafında, kişilərdə isə qarın nahiyəsində toplanır. Bədənin müxtəlif yerlərində yaranan bu yağın mənbəyi genetik faktorlarla yanaşı, hormonal pozğunluqlardadır. Bədəndə olan yağ hüceyrələri bəzi bölgələrdə daha sıx şəkildə görünür. Bu paylanma genetik meyllər nəticəsində baş verir. Yağ nisbəti qadınlarda 30%-i, kişilərdə isə 25%-i keçdikdə bir çox xəstəliklərə yol açır.

Pəhrizlə arıqlamağa çalışanlar bəzi bölgələrdəki yağların əriməməsindən şikayətlənirlər. Proporsional yağlar iki yerə bölünür: bel və omba ətrafındakı yağlar. Bel ətrafındakı yağlar, omba nahiyəsindəki piylərdən daha çox sağlamlıq üçün risklidir. Bel ətrafındakı piylər daxili orqanlara daha yaxın olduğu üçün daha çox təhlükəli sayılır. Bel ətrafı böyük olanlarda yüksək səviyyədə insulin hormonu ola bilər. Bu da iştahı artırmaqla yanaşı, şəkər xəstəliyinin başlanmasına səbəb ola bilər. Omba ətrafı qalın olanlarda estrogen balanssızlığı olduğu halda, üst gövdənin genişliyinə yüksək səviyyədə kortizol hormonu səbəb olur. Qısa müddətli pəhriz və ya idmanla regional arıqlamaq mümkün deyil. İdman və pəhriz, yağın bədənin hər yerindən bərabər şəkildə yandırılmasını təmin edir.

Proporsional çəki itirməyin ən yaxşı yolu balanslaşdırılmış qidalanma proqramını həyat tərzinə çevirmək və regional məşqlərlə arzuolunmaz yağları yandırmaqdır. Gündəlik istehlak edilən qidalardan alınan kalorilər yandırılan kaloridən az olarsa, bədən ehtiyac duyduğu yağları bel və qarın ətrafından təmin edir. Bu istədiyiniz nahiyələri incəltməkdə təsirli olur. Proporsional yağ problemləri sağlam pəhriz və müntəzəm məşq proqramı ilə minimuma endirilə bilər. Bu müddət ərzində metabolizminizi sürətləndirən yaşıl çay, qreypfrut, qatıq kimi qidaları pəhrizinizə daxil edə bilərsiniz. Bu qidalar xüsusilə qalın bel ətrafı olanlar üçün böyük təsir göstərir. Çörək, xəmir, cips, peçenye kimi tez yağa çevrilən qidalardan uzaq durmaq lazımdır. Düyü, makaron, xəmir və tort kimi karbohidratlarla zəngin qidalar da piy hüceyrələrini şişirdərək arıqlamanın qarşısını alır. Bu qidaların əvəzinə ət, balıq, tərəvəz və göyərtilərə əsaslanan pəhrizi inkişaf etdirmək və bu pəhrizə sadiq qalmaq vacibdir. Bol su içmək də yanmış yağların bədəndən çıxarılmasında rol oynayır.

Proporsional incəlmənin daha çox genetik quruluşa əsaslandığını vurğulasaq da,nəticələr tamamilə bundan asılı deyil. Proporsional arıqlamanı dəstəkləyən amilləri aşağıdakı kimi sıralamaq olar:

Qidalanma: Balanslaşdırılmış və sağlam qidalanma planının qəbul edilməsi regional arıqlamağa kömək edir. Yağlı və işlənmiş qidalardan uzaq durun və təzə tərəvəzlər, meyvələr, tam taxıllar, sağlam yağlar (avokado, zeytun yağı kimi) və kifayət qədər zülal ehtiva edən pəhrizə əməl etməyiniz tövsiyə olunur.

Kalori balansı: Regional arıqlamaq üçün ümumi bədən yağını azaltmaq lazımdır. Aldığınız kalori miqdarını yandırdığınız kalori miqdarı ilə tarazlayın. Ehtiyaclarınıza uyğun bir kalori çatışmazlığı yaradaraq, yağ itkisini təşviq edə bilərsiniz. Həddindən artıq kalori məhdudlaşdırılması sağlamlığınıza mənfi təsir göstərə bilər, buna görə də balanslı bir yanaşma lazımdır.

Kardio məşqləri: Kardio məşqləri kalori yandırılmasını artırır və yağ itkisini dəstəkləyir. Qaçış, üzgüçülük, velosiped sürmək və iplə tullanma kimi məşqləri mütəmadi olaraq yerinə yetirməklə ümumi bədən yağını azalda bilərsiniz. Həftədə ən azı 150 dəqiqə orta intensivlikdə və ya 75 dəqiqə güclü intensivlikdə kardio məşq etməyi hədəfləyə bilərsiniz.

Müqavimət təlimi: Müqavimət təlimi əzələ kütləsini artırır və maddələr mübadiləsini sürətləndirərək yağ yandırılmasını dəstəkləyir. Proporsional əzələ qruplarını hədəf alan məşqlər edərək həmin bölgələrdə əzələləri gücləndirə bilərsiniz.

Dartma məşqləri: Dartma məşqləri edərək əzələləri uzatmaqla daha uzun və formalı bir görünüş əldə edə bilər,həmçinin bədənin elastikliyini artıra bilərsiniz.

Sağlam həyat tərzi: Stressin idarə edilməsi, kifayət qədər yuxu almaq, spirt istehlakını məhdudlaşdırmaq və siqaret kimi zərərli vərdişlərdən uzaq durmaq regional arıqlama prosesini dəstəkləyən mühüm amillərdir.

Proporsional arıqlama cihazları: Birbaşa təsiri olmasa da, bəzi cihazlar müəyyən bölgələrdə qan dövranını artıran və əzələləri aktivləşdirən təsirlər göstərərək kiçik dəyişikliklər edə bilir.